Geschreven door Linda de Vries – i-ee. Advocatenkantoor Uitgeest • Artikel geplaatst in photonmagazine/blog Het Recht NL
De rijdende rechter en het auteursrecht
In de uitzending van 1 april jl. van ‘De rijdende rechter’ boog mr. Visser zich over het auteursrecht van een fotograaf en de handhaving van diens rechten.
De casus was als volgt. De heer Mooren is freelance fotograaf en heeft medio 2009 een foto gemaakt van een vrouw in een rode jurk, op een grasveld in Amsterdam Zuidoost. Deze foto heeft Mooren ingestuurd aan Zuidoost Partners in het kader van een fotowedstrijd. Een voorwaarde voor deelname aan deze wedstrijd was dat de deelnemer aan Zuidoost Partner toestemming geeft zijn/haar foto’s rechtenvrij te publiceren voor niet commerciële promotionele doeleinden.
De heer Leerinvelt heeft een bedrijf dat zich onder andere bezighoudt met het voor commerciële doeleinden publiceren van stadsgidsen zowel in druk als digitaal. Leerintveld heeft de foto van Mooren geplaatst op zijn website zonder toestemming en zonder naamsvermelding. Mooren heeft Leerintveld aangeschreven en verzocht de foto te verwijderen en een vergoeding voor de inbreuk te betalen. Leerintveld heeft de foto verwijderd maar geweigerd een vergoeding te betalen. Leerintveld heeft de foto uit een databank van gemeente Amsterdam Zuidoost en in de voorwaarden van deze databank staat vermeld dat de foto in de databank rechtenvrij te gebruiken zijn. Hierdoor acht Leerintveld zich niet gehouden aan het betalen van enige vergoeding. Deze verplichting zou volgens Leerintveld rusten op gemeente Amsterdam Zuidoost.
Het oordeel van de mr. Visser is dat Leerintveld wel degelijk gehouden is aan het betalen van een vergoeding aan Mooren. De foto is onrechtmatig gepubliceerd door Leerintveld en Leerintveld heeft nagelaten serieuze moeite te doen om na te gaan of de foto daadwerkelijk rechtenvrij zou zijn.
Uit het bindend advies gepubliceerd op de website van de rijdende rechter (www.eerstehulpbijrecht.nl) blijkt dat hij bij het bepalen van de hoogte van de door Leerintveld verschuldigde vergoeding aan Mooren aanhaakt bij de algemene voorwaarden van de Nederlandse Fotografenfederatie. De rijdende rechter is van oordeel dat Leerintveld een vergoeding van driemaal de licentievergoeding verschuldigd is aan Mooren. Eenmaal voor het onrechtmatige gebruik, eenmaal voor de inbreuk en eenmaal voor het ontbreken van naamsvermelding.
De uitzending was voornamelijk geënt op het feit dat Leerintveld in de veronderstelling leefde dat de foto rechtenvrij was nu deze was opgenomen in de databank van gemeente Amsterdam Zuidoost. Mr. Visser heeft in zijn uitspraak duidelijk aangegeven dat deze omstandigheid niet af doet aan de verplichting die de inbreukmaker heeft om zich te vergewissen van het bestaan van het auteursrechten die mogelijk rusten op de foto. Leerintveld kan deze verplichting niet afwentelen op gemeente Amsterdam Zuidoost.
In de uitzending is niet stilgestaan bij het feit dat Leertinveld een professionele partij is die opereert op het gebied van het auteursrecht. Verder sprak mr. Visser weliswaar over de portretrechten van het model maar maakte hierbij geen duidelijk onderscheid waardoor de indruk gewekt kan zijn dat hij deze rechten ook onder de auteursrechten van de fotograaf schaart.
Hoewel de materie te omvangrijk is om in een uitzending van slechts 30 minuten duidelijk en helder uiteen te zetten was het al met al een mooie illustratie van het auteursrecht van fotografen en de onderzoeksverplichting die op de inbreukmaker rust om zich te vergewissen van auteursrechten die op de foto mogelijk rusten. Zelfs in een situatie waarin een foto rechtenvrij wordt aangeboden door een betrouwbare partij.